Wałbrzych: Mauzoleum czyli świątynia Nazistów Katarzyna, 28 września, 2024 Wałbrzych, leżący w malowniczym regionie Dolnego Śląska, to miasto, które nosi na sobie piętno wydarzeń XX wieku. To tu, w okolicy Gór Sowich, naziści prowadzili tajne projekty zbrojeniowe, budując podziemne kompleksy, takie jak Riese. Jednak Mauzoleum, choć mniej znane niż inne budowle z tamtych czasów, ma równie fascynującą i niepokojącą historię. Spis treści Jak dojechać do Mauzoleum w Wałbrzychu Geneza powstania pomnika Schlesier–Ehrenmal Wygrana Adolfa Hitlera w wyborach Mauzoleum jako prezent od włodarzy Waldenburga Symbolika w Mauzoleum Nazistów Podsumowanie – zburzyć czy zostawić? Jak dojechać do Mauzoleum w Wałbrzychu Odległość od centrum Wałbrzycha do Mauzoleum to około 3-4 km, co oznacza około 40 minut marszu. Trasa prowadzi przez ulicę Armii Krajowej i malownicze tereny dzielnicy Stary Zdrój. Mauzoleum nie jest oznaczone turystycznie, dlatego warto mieć przy sobie mapę lub aplikację do nawigacji, aby łatwo odnaleźć miejsce. Geneza powstania pomnika Schlesier–Ehrenmal Wszystko zaczyna się od pierwszej i jedynej wizycie Adolfa Hitlera w Wałbrzychu (niem. Waldenburg). Przyszły dyktator odwiedził to miejsce jeszcze jako kandydat na kanclerza Niemiec przy okazji wiecu wyborczego NSDAP. Społeczeństwo wałbrzyskie w połowie lat 30. XX wieku miało raczej socjaldemokratyczne i lewicowe poglądy i mimo wizyty Hitlera w 1932r. nie uległo nazistowskiej propagandzie. fot. ze zbiorów Muzeum w Wałbrzychu Aby wizyta Adolfa nie zakończyła się totalną klapą specjalnie na te wizytę ściągano sympatyków NSDAP z całej okolicy. Zorganizowano nawet dodatkowe pociągi, które dowoziły ludzi aby zapełnić stadion, na którym miał przemawiać przyszły führer. Adolf Hitler wygłosił w Wałbrzychu wyjątkowo krótkie przemówienie, ponieważ musiał ściśle przestrzegać ustalonego harmonogramu – wkrótce miał bowiem pojawić się w Nysie i Gliwicach. Wygrana Adolfa Hitlera w wyborach Po wystąpieniu Hitler dowiedział się o akcji sztucznego tłumu, nazwał Wałbrzych „czerwonym miastem” i chyba się obraził bo już nigdy w swoim życiu nie powrócił w to miejsce. 30 lipca 1932r. partia NSDAP uzyskała 37% poparcia, a więc 230 mandatów. Natomiast pół roku po wizycie w Wałbrzychu – w styczniu 1933r. Adolf Hitler został kanclerzem Niemiec i dosłownie zaczął pojawiać się wszędzie. Powstały nawet znaczki pocztowe z wizerunkiem führera. Mauzoleum jako prezent od włodarzy Waldenburga Władze miasta, obawiając się, że Adolf Hitler przypomni sobie o przykrościach, jakie spotkały go podczas wizyty w Wałbrzychu, postanowiły zbudować dla niego świątynię dumy, chwały i siły – swoiste mauzoleum. Monument miał być symbolem hołdu i jednocześnie próbą zmazania dawnych urazów, podkreślając niemiecką potęgę. Pomimo upływu ponad 70 lat, mauzoleum przetrwało jako jedyny tego typu obiekt w Europie, zachowując swoją oryginalną formę. W Polsce istniały jeszcze dwie podobne budowle. Obie zostały zburzone przez Polaków i rosjan. Poniżej na zdjęciu możecie zobaczyć jak monumentalnie prezentowały się te pomniki nazistowskiej pamięci. Mauzoleum na Górze św. Anny Tannenberg pod Olsztynkiem Symbolika w Mauzoleum Nazistów Projektantem Mauzoleum w Wałbrzychu był Robert Tischler – niemiecki architekt krajobrazu i od 1926 do 1959 roku główny architekt Niemieckiego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi (Volksbund Deutscher Kriegsgräberfürsorge, VDK). Doskonale wiedział, że naziści kochają architekturę starożytnych mocarstw. Budowla nie jest mauzoleum w sensie dosłownym – nie pochowano tu szczątków ludzkich. Za to naszprycowano ją symboliką aż po brzegi. Po obu bokach mauzoleum znajdywały się niegdyś wysięgniki, na których stały potężne rzeźby nazistowskich orłów. Stały jakby gotowe aby wznieść się w powietrze, a w swoich szponach trzymały kule, na których wyryta była swastyka. Na środku dziedzińca mauzoleum stała potężna kolumna. Do dziś można zobaczyć ślady prętów zbrojeniowych, które ją utrzymywały. Naziści doprowadzili tu nawet gaz aby z kolumny płonął wieczny ogień „do Valhalii”, który był symbolem czystości. Ogień na swych barkach utrzymywali trzej nadzy młodzieńcy.Dodatkowo kolumna ozdobiona była liśćmi dębu – symbolem zwycięstwa. Przy kolumnie znajdowały się rzeźby czterech lwów z otwartymi paszczami, które symbolizowały zmartwychwstanie poległych podczas sądu ostatecznego. Mauzoleum w Wałbrzychu stało się symbolem utrwalania w tym mieście nazizmu. To tu odbywały się największe uroczystości takie jak np. urodziny Hitlera. To tutaj świętowano największe podboje III Rzeszy. I chociaż oficjalnie miało być ono pomnikiem dla 170 tysięcy Ślązaków, którzy zginęli podczas I wojny światowej, ofiar wypadków w kopalniach i 25 lokalnych bojowników ruchu narodowo-socjalistycznego tak naprawdę stało się prawdziwą świątynią dla nazistów. Podsumowanie – zburzyć czy zostawić? Mauzoleum w Wałbrzychu to relikt przeszłości, który wywołuje mieszane uczucia i ożywione dyskusje. Z jednej strony budowla stanowi ważne świadectwo historyczne, symbolizujące nie tylko mroczne czasy narodowego socjalizmu, ale również rolę, jaką miasto odgrywało w nazistowskiej propagandzie. Z drugiej strony, jego symbolika i znaczenie mogą budzić kontrowersje, zwłaszcza w kontekście współczesnej Polski, która odcięła się od ideologii totalitarnych. Czy mauzoleum powinno zostać zburzone, podobnie jak inne nazistowskie pomniki, aby przerwać ciągłość tej ponurej historii? Czy może lepiej pozostawić je jako pomnik przestrogi, element refleksji nad wydarzeniami XX wieku? Decyzja w tej sprawie nie jest łatwa. Bez względu na to, jakie rozwiązanie zostanie ostatecznie przyjęte, Mauzoleum pozostanie na zawsze wpisane w historię Wałbrzycha, nie tylko jako architektoniczna ciekawostka, ale również jako świadek niepokojących wydarzeń minionej epoki. Źródło: wikipediaYoutube – History Hikingpolska-org.pl Zauważyłeś błąd w tekście? Napisz w komentarzu lub na kontakt@mrocznaturystyka.com HISTORIA MIEJSCE KULTU OPUSZCZONE DOLNOŚLĄSKIE